Các loại hợp đồng để giao dịch phái sinh hàng hóa bao gồm:
Có 4 loại hợp đồng phái sinh phổ biến là hợp đồng kỳ hạn (forward contract), hợp đồng hoán đổi (swap contract), hợp đồng quyền chọn (options contract) và hợp đồng tương lai (futures contract).
Hợp đồng kỳ hạn
Hợp đồng kỳ hạn là hợp đồng giữa các bên để mua, hoặc bán một tài sản nào đó vào một ngày cụ thể trong tương lai với mức giá đã thỏa thuận từ trước trong hợp đồng. Tài sản được mua bán trong hợp đồng Ỳ hạn là bất kỳ loại hàng hóa nào như nông sản, tiền hay chứng khoán...
Chênh lệch giữa giá trong hợp đồng, và giá tại thời điểm tương lai là cơ sở để tính lãi/lỗ đối với người mua hoặc người bán. Đây là loại hợp đồng giao sau, thường được nhà đầu tư sử dụng để đầu cơ giá cả hoặc hạn chế rủi ro lãi suất trong tương lai.
Hợp đồng tương lai
Hợp đồng tương lai, hay hợp đồng giao sau là loại hợp đồng phái sinh giữa bên mua và bên bán để giao dịchtài sản nào đó vào thời điểm xác định trong tương lai. Nghĩa là, ở thời điểm hiện tại các bên sẽ thỏa thuận hợp đồng mua bán tài sản mà thời gian, và mức giá giao dịch xác định tại thời điểm trong tương lai.
Hợp đồng quyền chọn
Nếu 2 hợp đồng ở trên bắt buộc hai bên phải mua/bán với mức giá đã thỏa thuận thì hợp đồng quyền chọn cho phép nhà đầu tư lựa chọn không mua/bán nếu nhận thấy việc thực hiện giao dịch không có lợi. Hợp đồng quyền chọn cho phép người ký có thể có quyền chọn mua/bán một khối lượng hàng hóa nhất định với mức giá xác định ở thời điểm nhất định.
Hợp đồng quyền chọn là công cụ tài chính cho phép người mua có quyền, nhưng không bắt buộc được mua hay bán tài sản với mức giá đã được ấn định vào trước hoặc đúng ngày kết thúc hợp đồng. Tuy nhiên, dù quyết định thực hiện hay hủy hợp đồng, người mua vẫn phải trả một mức phí nhất định gọi là phí mua quyền cho người bán.
Hợp đồng hoán đổi
Hợp đồng hoán đổi là thỏa thuận hợp đồng giữa hai bên. Theo đó các bên đồng ý trao đổi nghĩa vụ thực hiện các khoản thanh toán định kỳ của nhau, hay đồng ý trao đổi các luồng tiền trong tương lai theo phương thức đã định sẵn, và trong khoảng thời gian xác định trước.
Tại Việt Nam, hợp đồng hoán đổi thường được các ngân hàng bán cho doanh nghiệp với sản phẩm hoán đổi là ngoại tệ. Theo đó, doanh nghiệp sẽ cùng lúc mua và bán số lượng ngoại tệ như nhau, nhưng kỳ hạn thanh toán và tỷ giá hai giao dịch khác nhau, được xác định tại thời điểm ký hợp đồng.