Trung Quốc Ngân hàng trung ương muốn thay đổi khuôn khổ chính sách của mình để nhắm vào chi phí tín dụng thay vì quy mô tín dụng, nhưng rủi ro thanh khoản và thị trường không hợp tác đang khiến việc chuyển đổi nền kinh tế khỏi hoạt động cho vay ngân hàng do nhà nước chỉ đạo trở nên khó khăn.
Mục tiêu trao cho thị trường một vai trò nổi bật hơn trong việc phân bổ nguồn lực đã được nêu lại khoảng hai lần một thập kỷ Đảng Cộng sản cuộc họp lãnh đạo vào tháng 7 và Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) dự kiến sẽ đóng vai trò chính trong các cải cách.
Trong những tháng gần đây, PBOC đã có những bước đi nhằm tạo ra đường cong lãi suất theo định hướng thị trường hơn và dự kiến sẽ thực hiện thêm nhiều thay đổi nữa để nhu cầu tín dụng phản ứng tốt hơn với các động thái chính sách tiền tệ.
Về lâu dài, các nhà quản lý hy vọng những thay đổi này cũng có thể dẫn đến sự phát triển của thị trường vốn như một nguồn tài chính thay thế, giảm nguy cơ đầu tư lãng phí của hệ thống ngân hàng do nhà nước chi phối.
Nhưng một nền kinh tế đang chậm lại, vẫn phụ thuộc nhiều vào đầu tư cơ sở hạ tầng do nhà nước lãnh đạo để tăng trưởng và đang trong quá trình hiện đại hóa tổ hợp công nghiệp của mình, có nhu cầu thanh khoản đáng kể. Thị trường có thể không muốn cung cấp tài trợ theo cách mà PBOC coi là có lợi cho các mục tiêu phát triển quốc gia.
Trong cuộc giằng co gần đây giữa PBOC và thị trường trái phiếu, dòng tiền an toàn chảy vào trái phiếu đã đẩy lợi suất trái phiếu chính phủ xuống mức báo hiệu sự bi quan.Trung Quốc triển vọng tăng trưởng.
"PBOC sẽ tiếp tục cải cách dần dần khuôn khổ chính sách tiền tệ của mình theo hướng giống như các ngân hàng trung ương lớn trên toàn cầu. Tuy nhiên, những thay đổi sẽ diễn ra chậm", Louis Kuijs cho biết.Châu Á Thái Bình Dương nhà kinh tế trưởng tại S&P Global Ratings.
PBOC đã chuyển hướng sang nhắm vào phần ngắn hạn của đường cong lãi suất và công bố kế hoạch tăng dần giao dịch trái phiếu để tác động đến chi phí vay dài hạn, nhưng cần nhiều bước hơn nữa để cải thiện khả năng truyền tải chính sách.
"Chúng tôi đang hướng tới mục tiêu phát triển lãi suất theo thị trường, nhưng đây là nhiệm vụ khó khăn và chặng đường còn dài", một cố vấn chính phủ cho biết với điều kiện giấu tên vì họ không được phép phát biểu với giới truyền thông.
Các nhà phân tích và cố vấn chính sách cho biết các cải cách trong tương lai có thể bao gồm việc loại bỏ dần các đòn bẩy cung cấp thanh khoản, bao gồm cả hướng dẫn tín dụng.
NHU CẦU THANH KHOẢN
Hướng dẫn tín dụng và các công cụ định lượng khác khuyến khích các ngân hàng cho vay bất kể nhu cầu thị trường.
Điều này đã tạo ra tình trạng kém hiệu quả khi các khoản tiền nhàn rỗi chảy khắp hệ thống tài chính vì người đi vay thường gửi tiền lại vào ngân hàng dưới dạng tiền gửi hoặc các sản phẩm quản lý tài sản.
Nhưng việc loại bỏ dần những công cụ này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Mức nợ khoảng gấp ba lần sản lượng kinh tế hàng năm và mục tiêu tăng trưởng hàng năm đầy tham vọng - năm nay đặt ra ở mức khoảng 5% - đòi hỏi phải bơm thêm thanh khoản qua từng năm.
Xing Zhaopeng, giám đốc cấp cao của ANZ Trung Quốc nhà chiến lược, ước tính ngân hàng trung ương cần phải bơm khoảng 2 nghìn tỷ nhân dân tệ ( 281 tỷ đô la) cung cấp thanh khoản mới hàng năm để hỗ trợ nền kinh tế.
PBOC đã chỉ ra rằng MLF sẽ là kênh đầu tiên chứng kiến vai trò chính sách tiền tệ bị thu hẹp.
Nhưng vào cuối tháng 6, số tiền tài trợ chưa thanh toán thông qua MLF đã lên tới 7,07 nghìn tỷ nhân dân tệ ( 994,6 tỷ đô la) - khoảng 5,6% GDP.
"Tôi không mong đợi MLF sẽ bị cắt đứt đột ngột vì nó vẫn khá quan trọng đối với nguồn tài chính dài hạn", Lynn Song, nhà kinh tế trưởng về Trung Quốc tại ING cho biết. Đây sẽ là một quá trình dần dần
RẮC RỐI THỊ TRƯỜNG
Ông Xing của ANZ cho biết sở thích của thị trường đối với tài sản an toàn hơn các loại hình đầu tư khác có thể dẫn đến đường cong lợi suất đảo ngược nếu ngân hàng trung ương nới lỏng lãi suất trước thời hạn.
Chi phí vay dài hạn giảm xuống dưới lãi suất ngắn hạn thường báo hiệu suy thoái. Trong Trung Quốc trường hợp này có thể làm đồng nhân dân tệ suy yếu và gây ra tình trạng tháo chạy vốn.
"Một khi bạn hoàn toàn tự do hóa lãi suất, sẽ không thể can thiệp được nữa", Xing nói. "Đó là một mâu thuẫn: nếu bạn để thị trường hoạt động, bạn sẽ có ít không gian để điều động hơn".
Việc tăng cường vai trò của thị trường vốn trong việc tài trợ tăng trưởng cũng đòi hỏi những thay đổi sâu sắc về cơ cấu trong nền kinh tế cùng với cải cách lãi suất.
Trung Quốc thị trường chứng khoán bị chi phối bởi các nhà đầu tư bán lẻ và thường được mô tả như một "sòng bạc" do tính thanh khoản kém trong khi thị trường nợ bị chi phối bởi các tổ chức phát hành do chính phủ sở hữu, trong đó các ngân hàng là nhà đầu tư chính.
Thu nhập hộ gia đình thấp so với quy mô nền kinh tế có nghĩa là thị trường bảo hiểm và lương hưu tư nhân nhỏ, hạn chế số lượng nhà đầu tư tổ chức vào cổ phiếu và trái phiếu, dẫn đến nguồn vốn cho các tài sản này hạn chế.
Dòng vốn đầu tư tài chính nước ngoài cũng bị hạn chế Trung Quốc quản lý tài khoản vốn chặt chẽ.
Có rất ít cuộc tranh luận công khai về việc giải quyết bất kỳ hạn chế nào trong số những hạn chế này đối với sự phát triển của thị trường vốn.
Kuijs của S&P Global Ratings cho biết: "Những gì PBOC đang thực hiện liên quan đến lãi suất dài hạn rõ ràng không phù hợp với chương trình cải cách dài hạn".
(1 đô la = 7,1086 Nhân dân tệ Trung Quốc)
Nguồn: Reuters